ห้องที่ ๙๓ : พระพินิตพินัย


           พลอัษฎงค์แหลกล้มเหลือลาญ ชีพแฮ
เล็ดลอดสู่จิตรการกล่าวถอ้ย
ว่าปิ่นอัษฎงค์ราญศึกชีพ มลายแฮ
นายจิตรการทราบคล้อยเคลื่อนเฝ้าทูลรบิล
          จอมบุรินทร์จาฤกรู้โกรธา ยิ่งแฮ
โผนเผ่นขึ้นนิลพาหุห้าว
เร่งพลรีบเร็วมาถึงที่ รบแฮ
เหนมนุษยวานรท้าวกระทืบม้าสังพหล
          เหวยพลมารเร่งเข้าโจมจับ มนุษยเฮย
กองจิตรการรับขับแสะร้า
แยกเปนปีกกากลับตีตลบ หลังแฮ
ฟอนฟาดลิงเสียถ้าแทตย์กลุ้มรุมณรงค์
          สิบแปดมงกุฎได้ทฤษดี
ลิงพ่ายพลอสุรีไล่สท้าน
โกรธประหนึ่งอัคนีเผาพฤกษ์ พลุ่งแฮ
ต่างเผ่นโผนออกต้านต่อดว้ยอสุรินทร
          นิลขันฟันอสุรกลิ้งตายกลาด เกลื่อนนา
นิลเอกจับอัศวฟาดคว่างคว้าง
ปิงคลาสุรเสนฆาฏเข่นยักษ มรณแฮ
ม้ามอดมารม้วยบ้างหลีกลี้หนีซอน
          จอมนครทฤกได้ยลพลา แหลกแฮ
พิโรธดำริห์หาเหตุแก้
อัดใจร่ายเวทกายาวับ หายเฮย
โลดไล่แทงลิงแพ้พ่ายล้มลาญปราณ
          อวตารเหนหลากดว้ยโยธี
ตายแตกอุตลุดหนีตื่นเต้า
ไม่เหนราพจักรีตรองกริ่ง ใจนา
ถามพิเภกน้อมเกล้ากล่าวถอ้ยทูลแถลง
          จงแผลงพรหมมาศล้างแสะอรินทร์ เสียเทอญ
ทรงสดับจับศรศิลป์เหนี่ยวน้าว
แผลงผลาญอัศวนิลพาหุ ลเอียดเอย
พลพินาศกลาดด้าวกระบี่ฟื้นคืนคง
          เอกองค์ราพร้ายวิรุณจำ บังแฮ
เสียแสะเสียพลดำริห์เร้น
เปลื้องพัตรโพกบริกำม์เกิดรูป พยนต์นา
ถือหอกขับอัศวเต้นต่อต้านต่างสกนธ์
          ร่ายมนต์ดานมืดคลุ้มธาตรี
อสุรลอบเหาะลีลาศเต้า
ถึงอังกาศคิรีพักพบ สวาแฮ
คอนหาบผลไม้เฃ้าสู่หอ้งคูหา
          อสุราหมายแม่นแม้นนักพรต เนาฤๅ
ร่ายเวทกำบังบดสู่ถ้ำ
ยลโฉมอรงามชดเฉกเทพ ธิดานา
แลเลิศลักษณล้ำเล่ห์แม้นสาวสวรรค์
          โดยพลันคลายเวทให้เห็นสกนธ์
จึงกล่าวสารอนุสนธิ์เพราะพร้อง
เราหนีพระภุชพลฃอพัก แหล่งแม่
ภอรุ่งจักลาน้องแน่งน้อยอย่าถวิล
          วานรินทรฟังพจน์ให้สเทินจิตร นางนา
ยินพระนามจักรกฤษณนึกได้
ชรอยราพหลบศรสิทธิ์มาสู่ เรานา
เห็นเลศเราแกล่ใกล้จักพ้นทุกข์รทม
          ทรามชมสนองถ้อยราพกำธร ท่านเอย
จักพักสำนักนิ์นอนที่นี้
เราเห็นไม่พ้นศรราเมศร์ แผลงนา
เชิญท่านไปหลบลี้แหล่งให้ไกลเรา
          นงเยาวสงเคราะห์ชี้ทางจรัล เทิญแม่
นางแนะเขาวินันตกเต้า
ราพรีบถับไศลพลันนฤมิตร กายแฮ
เลกเล่หตัวไรเข้าแทรกส้อนฟองชล
          ฝ่ายพยนต์รูปราพร้ายรำบาน อยู่นา
แกว่งหอกควบไหยทยานยุทธกล้า
แทงลิงแตกขจายผลาญชีพมอด มว้ยแฮ
พานเรศต่างรุมร้ารูปนั้นฤๅหนี
          พระตรีภูวนารถน้าวศรพลาย วาตแฮ
แผลงภาพยนต์มลายแหลกแล้ว
เกิดเปนตระบัดตายสามคาบ คืนนา
ฉงนจิตรพระจักรแก้วกล่าวถ้อยถามโหร
          พิเภกโอนศิรน้อมทูลยุบล พระเอย
รูปราพภาพยนต์เศกซร้อม
ตัวมันเหลื่อมไปดลอังกาศ ไศลนา
ฃอพระแผลงฃ่ายลอ้มรูปร้ายมารยา
          โปรดบัญชาสั่งให้หณุมาน
ตามฆาฏอสุรลาญชีพแล้ว
ภาพยันตจักบันดาลเปนพัตร อยู่แฮ
สดับพยากรแผ้วผ่องพ้นพันทวี
          จักรีกรายหัดถ์น้าวศรทรง แผลงแฮ
เปนข่ายเพชรเวียนวงเจดชั้น
สั่งบุตรพระพายจงจรพิฆาฏ มารเฮย
วายุบุตรรับสั่งซั้นเสริดแท้ถึงดอย
          ลอยแลอังกาศล้ำเลิศคีรี
ลงพักพื้นธรณีเนตรไซ้
ดูรอยบาทยักษีสบส่ำ สวาแฮ
หามหาบคอนผลไม้มี่อื้ออึงมา
          วายุบุตรอยุดกลาวถอ้ยถามพา นรแฮ
เองหาบผลพฤกษ์มามากล้ำ
จักไปแห่งใดหวาฤๅเหล่า เองเอย
ขนส่งใครในถ้ำเร่งแจ้งความจริง
          ลิงป่าเกรงกราบเบื้องบาทกบินทร์ บอกแฮ
ข้าส่วยวานรินทรนาฎเจ้า
ในถ้ำมณีนิลอังกาษ นานนา
ต้องส่งผลเฌอเช้าค่ำน้อมนางเสวย
          กระบินทร์ยินเอ่ยอ้างนามยุพาน
เปรมกระมลเบิกบานชื่นช้อย
ดังได้วิมานสฐานฤดีดว่น เดินแฮ
ตามเหล่าลิงป่าคล้อยสู่ถ้ำยืนถวิล
          เข้าหายุพินด้วยเพศพานร นี้ฤๅ
นางไม่ชื่นสโมสรสิช้า
เสียการพระสี่กรกูจัก นิมิตรเอย
เป็นมนุษยหนุ่มหน้าแน่งน้อยเฉลิมศรี
          ถามเทวีอาจรู้ราพไป ใดนา
หญิงชิดชายพิศไสมยมาทแม้น
ประสงคสิ่งใดใดโดยฦก ตื้นฤๅ
คงทราบไม่ยากแค้นคิดแล้วอัญชลี
          นึกคุณตรีเนตรเจ้าจอมไกร ลาศเอย
หนึ่งนึกคุณภูวไนยนารถน้าว
หน่วงจิตรร่ายเวทไสยสาตรสิทธิ์ ฤทธิ์แฮ
กลายกลัปเท่ห์เล่ห์ท้าวเทพไท้ในสวรรค์
          ผิวพรรณภักตรผ่องพริ้มเพราพราย
มงกุฎทรงโชติฉายเฉิดเกล้า
ทอดกรกรีดกรุยกรายกระหยับ ย่างนา
งามดุจเลขาเข้าสู่ถ้ำศีขรินทร

จบห้องที่ ๙๓

  เนื้อความกล่าวถึงเมื่อวิรุณจำบังรู้ว่าท้าวสัทธาสูรถูกสังหารก็ยกทัพเข้าไล่จับพลวานร พวกสิบแปดมงกุฎเห็นดังนั้นจึงออกต่อสู้รับศึก วิรุณจำบังเห็นว่าจะเพลี่ยงพล้ำจึงร่ายเวทกำบังกายไล่สังหารฝ่ายวานร พระรามเห็นเหล่าวานรล้มตายแต่ไม่เห็นวิรุณจำบัง จึงถามพิเภก พิเภกทูลให้พระรามแผลงศรพรหมมาศสังหารพลยักษ์และชุบชีวิตพลวานร ฝ่ายวิรุณจำบังก็เปลื้องผ้าโพกศีรษะเอามาผูกเป็นหุ่นพยนต์ถือหอกออกรบแทน ส่วนตนเหาะหนีไปยังเขาอังกาศ พบนางวานรินทร์ก็ขอหลบอยู่ด้วยโดยบอกว่าหนีพระรามมา นางวานรินทร์ได้ยินวิรุณจำบังเอ่ยนามพระรามก็ยินดีที่นางจะได้พบพระรามและพ้นคำสาป จึงให้วิรุณจำบังไปซ่อนตัวที่เขาวินันตกะ วิรุณจำบังไปถึงก็เนรมิตกายเท่าตัวไรซ่อนอยู่ในฟองน้ำ ฝ่ายหุ่นพยนต์ไล่แทงพลวานรจนแตกทัพและตายเกลื่อน พระรามแผลงศรพลายวาตแต่ก็ทำลายหุ่นพยนต์ไม่ได้ พิเภกจึงทูลให้พระรามแผลงศรเป็นตาข่ายล้อมหุ่นพยนต์ และให้สั่งหนุมานตามไปสังหารวิรุณจำบัง เมื่อวิรุณจำบังตายหุ่นพยนต์ก็จะหายไป หนุมานไปถึงถ้ำอังกาศ แปลงร่างเป็นหนุ่มน้อยเข้าไปหานางวานรินทร์เพื่อถามที่ซ่อนวิรุณจำบัง

ที่ถูกต้องน่าจะเป็น “วายุบุตรอยุดกล่าวถ้อย”